वैद्यकीय गर्भपात कायदा, 1971 Medical Termination of Pregnancy Act (MTP) 1971

02. वैद्यकीय गर्भपात कायदा, 1971

वैद्यकीय गर्भपात कायदा Medical Termination of Pregnancy Act (MTP) 1971

गर्भपाताला परवानगी मिळाली नाही म्हणून एका डॉक्टरचा स्वीडन येथे मृत्यू झाला – डॉ. सविता
MTP Rules – 1975 (4 वर्षानंतर नियम बनले)
या कायद्यात 2020 मध्ये सुधारणा झाली. यात एकूण 8 कलमे आहेत.

व्हॉट्सॲप ग्रुप येथे क्लीक करा

टेलिग्राम ग्रुप येथे क्लीक करा

या कायद्याचे नाव MTP Act 1971 (वैद्यकीय गर्भपातन कायदा 1971) असे आहे. Medical Termination of Pregnancy Act (MTP) 1971

विस्तार प्रारंभ : हा कायदा संपूर्ण भारतभर लागू आहे.

वेडसर / मनोरुग्ण : भारतीय मनोरुग्ण कायदा (Indian Luncay Act) 1912 नुसार कलम 3 मध्ये वर्णन केलेली व्यक्ती. (ट्रिक : बा (12) मी नवीन लुना आणला)
पालक : गर्भवती स्त्री ती अज्ञान किंवा वेडी असेल तर तिची काळजी घेणारी व्यक्ती
अज्ञान : भारतीय सज्ञान कायदा (Indian Maturity Act) 1875 नुसार वर्णन केलेली व 18 वर्ष पूर्ण न झालेली व्यक्ती (ट्रिक : 18 ला सज्ञान. 75 ला त्याला पंचा घातला आला तर)
नोंदणीकृत वैद्यकीय व्यावसायिक : भारतीय वैद्यकीय परीक्षण कायदा 1956 नुसार अर्हता धारण केलेली व्यक्ती जिचे नाव त्या राज्याच्या वैद्यकीय रजिस्टरमध्ये नोंद असावे. (ट्रिक : 1956 डॉक्टरने अब तक 56 ऑपरेशन किए)

गर्भपातासाठी स्त्रीची परवानगी लागते
12 आठवड्यापर्यंत 1 डॉक्टरच्या सल्ल्याने गर्भपात करता येते.
12 ते 20 आठवड्यापर्यंत 2 डॉक्टरच्या सल्ल्याने गर्भपात करता येते.
1971 च्या कायद्यानुसार 20 आठवड्यानंतर गर्भपात करता येत नाही. पण 2020 च्या सुधारणेनुसार सध्या 24 आठवड्यापर्यंत गर्भपात करता येतो व 24 आठवड्यानंतर अपवादात्मक परिस्थितीत वैद्यकीय बोर्डाच्या परवानगीने गर्भपात करता येतो. Medical Termination of Pregnancy Act (MTP) 1971
18 वर्षापेक्षा कमी वय असलेली माता, वेडसर माता यांच्या पालकांच्या लेखी संमतीशिवाय गर्भपात करता येत नाही.
20 वर्षाच्या वेडसर महिलेच्या गर्भपातासाठी पालकांची संमती लागते.

सरकारने स्थापन केलेली, सरकार व्यवस्था पाहत असलेली रुग्णालये.
शासनाने या कायद्याच्या अंमलबजावणीसाठी ठराविक कालावधीकरिता मान्यता दिलेली अन्य ठिकाणे